� �� ����� ���뢠�� � �ᯥ࠭� Pri kio ne forgesu en Esperanto (x) Copyleft, Mar�nais, 17.02.2005 ���� �몠 �ᯥ࠭� ����- La auxtoro de lingvo Esperanto ������ ��મ��� �������� �� ��⠢�� Ludovik-Lazar Markovicx Zamengof ne ����뢠�饣� ���ᠭ�� ��� ���- restigis totalan priskribon por sia ��⥭��, �।��⠢�� ������ �� � inventajxo, disponiginte fari cxi ����� �ࠪ⨪� �� �த�����- tion dum praktiko al la posteuloj. ��. ����த���� � ����, �� - Proklaminte sian ideon, li baldaux � �����㦨�, �� �ਭ樯�, ������- konis, ke principoj, metitaj far li ��� �� � �� �᭮��, �祢���� ����- en gxian bazon, estas evidentaj �� �� �ᥬ, � � �����饬 ࠧ���- gravece ne al cxiuj, kaj poste eks- �� ��, �⢥�� �� ������, �����- plikadis gxijn, respondante deman- ���訥 � ��㣨� � ����� 㯮�ॡ- dojn, aperantajn de aliaj dum uzado ����� � ࠧ���� �몠. kaj evoluado la lingvon. � ᮦ������, ��� �����뢠�� Bedauxrinde, kiel empirio mon- ����, ᥩ��, ����� ����� �� ���, tras, nun, post pli ol cent jaroj, ������� �� ��� �ਭ樯�� ᮢ�- iuj el tiaj principoj estas tre ����묨 �ᯥ࠭��⠬� ���來� ��- forgesitaj far modernaj Esperantis- ����, ������ �� ⮣�, �� � 㬠� toj, ecx gxis, ke en pensaroj de ��� �� ��� ��� �����࣫��� �����- parto el sxlij gxij suferis plenan �� ����饭��. ��稭� �⮣� � ⮬, perversiigon. La kauxzo de tio es- �� �१��砩��� ��宦���� �ᯥ࠭- tas, ke ega Esperanta simileco mul- � �� ������ �ਢ��� ��� ��樮��- tajn niajn rutinajn naciajn ling- ��� �모 ������ �� ����- vojn provokas ulojn al senkonscia ����⥫쭮 ��७���� �� ���� ���- transportado en gxin ankaux multajn ��� ��ࠡ�⠭�� ���� �� �⨬ ��- stereotipojn generitajn far ni laux ��� ��८⨯�. ������, �� �⮩ cxi lingvoj. Tamen, malantaux tia ���譥� �宦����� ���� ���� ���- unuavida simileco latentas grava ����� ࠧ��稥, �����饥 ⠪�� ��- diferenco iganta tian transportadon ७�� ��।�� ᮢ��襭�� ���ਥ���- ofte absolute neakceptebla: spite ��: � �⫨稥 �� ��樮������ ��- naciajn lingvojn, kiujn estas natu- ���, ����� ����� ����⢥��묨 raj kaj ekzistas spontane, Esperan- � �������� ��娩��, �ᯥ࠭� � to estas lingvo artefarita, PLANA, �� �����⢥���, ��������, � ��- kaj ekzistas RACIE laux difinitaj ����� ���������� �� ��।���� PRINCIPOJ. Kaj iuj el tiaj princi- ���������. � ������� �� ��� ��- poj ne nur tute nekonataj en natu- �樯�� �� ⮫쪮 ᮢ��襭�� �����- raj lingvoj, sed iufoje eksplicite ���� ����⢥��� �몠�, �� ������ kontrastaj gxijn. � ��אַ �� ��⨢����⠢����. Kauxze de tio mi kolektis sube ����� �⮣� ���� ���� ᮡ࠭� plej gravajn citajxojn el Zamengofa ������訥 ���� �� ࠡ��� �������- verko [L.-L.M.Zamenhof. Lingvaj � [Zamenhof L.-L.M. Lingvaj res- respondoj: Plena kolekto. � Rusio, pondoj: Plena kolekto. � Rusio, Je- Jekaterinburgo: Sezonoj, 1992. � katerinburgo: Sezonoj, 1992. � Pa- Parizo: Esperantista Centra Libre- rizo: Esperantista Centra Librejo, jo, 1927], eksplikantajn, kiel li 1927], �������騥, ��� �� ����� opiniis pri evoluado kaj uzado Es- ࠧ��⨥ � 㯮�ॡ����� �ᯥ࠭�, peranton, en kompreno kaj sekvado � ��������� � ������� ����� kiujn uzantoj la lingvon montras ������騥�� �몮� ������������ plej oftaj problemoj en praktiko. �������� ���� ����� �� �ࠪ�- Cxi citajxojn devas memori cxiu Es- ��. �� ���� ����室��� ������� perantisto, gxijn oni devas studi ������� �ᯥ࠭����, �� ����室��� simultane kun adoptado regulojn kaj ������ �����६���� � ������ leksikon, meti al cxiu lernilo, �ࠢ�� � ���ᨪ�, �ਫ����� � ����- cxar gxij prezentas la plej grandan ��� �祡���� ��ᮡ��, ����� ��� difikultecon en adoptado Esperan- �।�⠢���� ᮡ�� ᠬ�� ������� ton: neceso pasxi trans fundamen- ��������� � ����� �ᯥ࠭� � tajn rutinojn, akiritajn far ni kun ����室������ ���蠣���� �१ ��- niaj naturaj naciaj lingvoj. Scio ����� �㭤����⠫�� �ਢ�窨, cxi principojn estas necesa parto �ਮ��⠥�� ���� � ��訬� �����- de scio la lingvon, kaj ulo ne in- ����묨 ��樮����묨 �몠��. ���- das esti opiniata estiel plene mas- ��� ��� �ਭ樯�� ���� �����- tranta Esperanton, se sxli cxi ����� ����� ������ �몠, � 祫�- principojn ne scias aux ne sekvas ��� �� ����� ������� ������騬 gxijn. �ᯥ࠭� � ������ ���, � �� �� �ਭ樯� �� ����� ��� �� ��- �� ��. 1 "� ������ ����� �몥 �����⨬� �- "En cxiu vivanta lingvo estas per- �쪮 �, �� ��-� ��㣮� 㦥 ��- mesita uzi nur tiujn formojn, kiujn ��짮��� �� ���; �� � ����㭠த��� aliaj personoj jam uzis antaux vi; �몥* �� ������ ���稭����� ⮫쪮 sed en la lingvo internacia* oni ������." devas obei sole nur la LOGIKON." [Pri la esprimo "estu timata"] "... ࠧ��� ����� �몮� ����⢥- "... la diferenco inter lingvo na- ��� � �몮� �����⢥��� ��⮨� tura kaj lingvo artefarita konsis- � ⮬, �� � � �६� ��� � ��ࢮ� tas en tio, ke, dum en la unua oni �� ������ ���������� ⮫쪮 ⠪, devas uzi nur tiujn formojn, kiujn ��� ������� ��訥 �����, � uzas bonaj verkistoj, kaj uzado de �ᯮ�짮����� 祣�-� ����� �����- formo pli logika estas MALPERMESA- ��� ���������, � � �����⢥���� TA, � en lingvo artefarita cxiu ha- �몥 ����� ����� �ࠢ� �ᯮ�짮- vas la rajton uzi formon pli logi- ���� ��ਠ�� ����� ������, ���� kan, kvankam neniu gxis nun gxin � �� �� ��� ��� ��� ���� �� uzis..." �ᯮ�짮���..." [Pri "sidigxi" kaj "eksidi"] => ������ �� �ᯥ࠭� ⠪, ��� => Parolu Esperante laux logiko. ����筮. ������� �� ⠪ ��㣨� � Cxu same parolas aliaj � ne gravas. ���祭�� �� �����. * � sub "lingvo internacia" kompre- * � ��� "����㭠த�� �몮�" ��- natas Esperanto; tio estis gxia no- �������� �ᯥ࠭�; ⠪ �� ���뢠�- mo unuatempe [Deveno de la nomo Es- �� �� ����� ���� [Deveno de la peranto]. nomo Esperanto]. 2 "... � �����⢥���� �몥 ����� "... en lingvo artefarita cxiu ha- ����� �ࠢ� �ᯮ�짮���� ��ਠ�� vas la rajton uzi formon pli logi- ����� ������, ���� � �� �� kan, kvankam neniu gxis nun gxin ��� ��� ��� ���� �� �ᯮ�짮���, � uzis, kaj li povas esti konvinkita, ����� ���� 㢥७, �� � ��� ��- ke se lia formo estas efektive bo- ਠ�� ����⢨⥫쭮 ����, �� �- na, gxi baldaux trovos multajn imi- � ������ ������⢮ ������⥫�� tantojn kaj iom post iom elpusxos � ���⥯���� ���᭨� ��ਠ�� ��- la malpli logikan, kvankam gxis nun ��, ����� ������, ��� � ����� pli uzatan formon malnovan." 㯮�ॡ��� ����." [Pri "sidigxi" kaj "eksidi"] "���� �� ��ࢮ��।��� ����� ���� "Unu el la plej cxefaj taskoj de ��� ������ ���������� � ���- niaj verkistoj devas esti la ella- ��⪥ �몠; ���⮬�, � �����-� borado de la lingvo; tial, se ia ��ࠦ����, ᯮᮡ��� �맢��� ��㤭- esprimo, kiun ne cxiuj tuj kompre- ��� � ���������� (���ਬ��, "elri- nas (ekzemple "elrigardi", "suba- gardi", "subacxeti" � �.�.), �।�- cxeti" k.t.p.), sxajnas al ili ne- ⠢����� �� ���娬, ��� ������ ��- bona, ili devas peni anstatauxigi ������� �������� ��� ��ࠦ����� gxin per esprimo pli bona..." ����� 㤠��..." [Pri la stilo en miaj lastaj verkoj] => �ᯥ࠭� ��室���� � ����ﭭ�� => Esperanto estadas je konstanta �������� � ᮢ��襭���. ���⮬� movigxo al perfekteco. Tial ekspe- ��ᯥਬ������ � �� � ������- rimentadi en gxi kun novajxoj kaj ���� � ��ࠢ���� �������騥 ��- eliminadi ekzistantajn malperfekte- ����⪨ �� ⮫쪮 �����, �� � ���- cojn oni ne nur darfas, sed devas. ���. 3 "... � �ᯥ࠭� "���ਢ�筮���" �� "... en Esperanto la "nekutimeco" ���� ���� ��稭�� ��� ��- ne prezentas gravan kauxzon por ne- �ᯮ�짮�����..." uzado..." [Pri "onin" kaj "onia"] => � �ᯥ࠭� �ࠤ�樨 � �ਢ�窨 => En Esperanto tradicioj kaj ruti- ����� ������ �. �� �� ������ noj ludas la lastan rolon. Ne vi �몠���� � �ਢ�窠�� ��⠫���, � devas rutinigxi al rutinoj de ali- ��⠫�� � ��訬� ��������, � aj, sed aliaj � al viaj argumentoj, ��� ����. se gxij estas veraj. 4 "... �� �� ������ ��६����� � �- "... ni ne devas peni, ke nia ling- ��, �⮡� ��� �� �� ������� ��- vo estu TRO preciza, cxar tiam ni ��, ��⮬� �� ⠪ �� ⮫쪮 ��- nin mem nur katenus, kaj ofte, por ��� ᥡ� � ��� ��� ⮣�, �⮡� esprimi plej simplan ideon, ni de- ��ࠧ��� ���⥩��� ����, ��� ��- vus uzi vorton deksilaban; cxiufo- ����� �ᯮ�짮���� �� �� ����⪠ je, kiam ni sen timo de malkompre- ���; ����� ࠧ, ����� �� ��� nigo povas doni al la uzanto libe- ���ᥭ�� ��த��� ����������� ����� recon, ni devas tion cxi fari kaj ���� ������饬� ����, �� ������ permesi al li uzi lauxvole DIVER- �� ������ � ࠧ���� ��� �ᯮ��- SAJN formojn (se ili nur ne estas ������ �� ������� ������ ��ਠ��� kontraux la legxoj de nia lingvo (� ⮫쪮 ��� �� ��⨢���� aux kontraux la logiko aux kompre- �ࠢ���� ��襣� �몠, ������ ��� nebleco), anstataux postuli, ke li ���������), ����� ⮣�, �⮡� ��- nepre uzu cxiam NUR UNU formon." ������, �⮡� �� ��易⥫쭮 ����- ������� �ᥣ�� ������ ����� ��ਠ�- ⮬." [Pri la sufikso "ajx" apud verbaj radikoj] "�� ����� ������, 饯�⨫쭮��� ��� "Laux mia opinio ni devas esti tre ��� ��࠭��� ⮫쪮 ⮣��, ��- singardaj nur en tiaj okazoj, en ��� ��������� ��ᮬ������, ��⨢�- kiuj ni povus ricevi aux senduban, �� ����, �몮��� ������ ��� ����- por niaj oreloj malagrablan, ERARON ����� ������ ���; �� ��� �� kontraux la lingvo, aux tute mal- ��⠫��� ����� �१��ୠ� ���- gxustan sencon; sed en cxiuj aliaj ����� � �������� � �����筠. okazoj tro granda severeco kaj ka- ��祬 �������� ��࠭�稢��� �- tenado estas superflua. En tiaj �� ⠬, ��� ������� ���� ����- okazoj, kie kelka libereco alportas ��� ���� �� �ਭ���?" al ni nenian malutilon, kial ni devus senbezone nin malliberigi?" [Pri la sufikso "eg"] "� ���� �� �⭮���� � ⥬ ��筮��- "Mi tute ne apartenas al tiuj per- �, ����� ������, �⮡� �������� sonoj, kiuj dezirus, ke la Akademio ���뤠���� ��� ����� ����� ����- donadu al ni kiom eble pli da deci- ��������. � �몮��� ������ ���- doj. En lingvaj demandoj cxiu su- ��� �१��୮� "���⠭�������" - perflua "decido" katenas, kaj ni �뢠��, � �� ������ ���� � �⨬ ��- devas esti kun gxi tre singardaj; ��� �����; "���⠭�������" ���- "decidojn" oni devas fari nur en ��� �ਭ������� ⮫쪮 � �� ���- okazoj de efektiva kaj senduba NE- ��, ����� � ��� ���� ��ᮬ������ CESECO!" �������������!" [Antauxparolo al la lingvaj respondoj aperintaj en "La revuo" (1910)] "���㬥����, ��⢨�� ��襩 ��- "Estas vero, ke sekve de nia tole- ����� �㤥� �, �� � �祭�� ��- remeco ni por kelkaj vortoj havos ����-� �६��� ��� �������� � dum kelka tempo formojn DUOBLAJN ���� ����⢮���� ��� ��� (ekzemple: "evolucio" kaj "evo- (����., "evolucio" � "evoluo"); �� luo"); sed sxajnas al mi, ke estas ��� �������, �� ������� ���� ��- multe pli bone havi en la unua tem- ��� ��� ��砫� ����� ���������, 祬 po ian EMBARASON DE RICXECO, ol ma- ������ ᥡ� ����� �����-���� lutili al si per ia ne suficxe ma- �०���६���� 㪠���, ���ᨢ訬 tura dekreto, eljxetante el la lin- �� �� �몠 ��, ����室������ gvo vortojn, kies eljxetindeco ne ������ ��� ��� ��� �� ������ ��- estas ankoraux por ni tute certa." ��." [Pri la vortoj kun pseuxdosufiksoj] "...�� ����� ����� �� �祭� "...sed cxar la objekto ne estas �����, � �� �㬠��, �� ��� �� tre grava, tial ni pensas, ke ne ��諮 �६� ��।����� � ��襬 venis ankoraux la tempo por difini �몥 ��ண�� �ࠢ��� ��� ⠪�� �- en nia lingvo severajn regulojn por ����⥩." tiuj cxi detaloj." [Pri la reguloj pri la uzado de la interpunkcioj] => � �ᯥ࠭� �� �㦭� ��६����� => En Esperanto oni ne bezonas celi � �ࠢ���� ࠤ� �ࠢ��, � �ࠬ�⭮- al reguloj por reguloj, al lernado �� ࠤ� �ࠬ�⭮��. � �� ����- por lernado. Se vi parolas Esperan- �� �� �ᯥ࠭� � ᮮ⢥��⢨� � te laux gxiaj bazaj reguloj, logike ��� �����묨 �ࠢ�����, ����筮 � kaj oni komprenas vin gxuste, do vi ��� �ࠢ��쭮 ��������, ����� �� parolas korekte. ������ �ࠬ�⭮. 5 "�� � ��� ४� ����� �祭� ��- "Cxiuj riveroj en la mondo havas �����⮥ � ��ॣ��୮� �祭��; �� fluon tre kurban kaj tre neregulan; � ��-�����, � �����㬥�⠬� � sed se iu, kun instrumentoj en la �㪠�, ����� �����, ���㬠�� ��- mano, arte fosante kanalon, volus ���� �⮬� "������ ��த�", � ࠧ- sekvi tiun cxi "legxon naturan", - �� ⠪�� ����� �㤥� ������� ��� cxu vi lauxdus lin, aux cxu vi ecx ��� �� ���-����� ��ࠢ����? �� iom povus lin pravigi? Cxiuj ling- ����⢥��� �� ᮤ�ন� ����� voj naturaj havas grandan amason da ������⢮ ��ॣ��୮�⥩ � ���- malregulajxoj kaj malfacilajxoj, - �����, � ����� �� ��, �� ��� cxu ni ankaux devas sekvi tiun cxi ⮦� �㦭� ������ �⮬� "������ "legxon naturan" kaj intence fari ��த�" � ����७�� ������ ��� �- nian lingvon malregula kaj malfaci- � ���ࠢ���� � ��㤮���?" la?" [Pri la regulo de la akcento] => �� ��� ����뢠���� � ����- => Ne indas rigardi kaj imiti natu- ���� ����⢥��� �몠�, ��� �� rajn lingvojn, cedi gxijajn "idiot- ������ � �� "���������", ��६����� ismojn", celi "fleksigi" Esperanton "�ண����" �ᯥ࠭� ��� ���訥- sub stereotipojn imanentaj je gxij. �� � ��� ��८⨯�. �����⢥��� Nura orientilo en Esperanto estas �ਥ��� � �ᯥ࠭� � ����筮���, logikeco, komprenebleco kaj prakti- ����⭮��� � �ࠪ��� 㤮��⢮. ka oportuneco. 6 "�� � ᭮�� ����� �������� ��- "Sed mi denove atentigas la legan- ⥫� �� �, �� ��� �⢥�� ������ tojn, ke miaj Respondoj devas esti ��ᬠ�ਢ����� ��� ������ � ᮢ��� rigardataj kiel opinioj kaj konsi- ��㡮 ������; �ਭ����� ��樠��- loj absolute PRIVATAJ; fari oficia- ��� ������� � ⮬ ��� ���� ᯮ୮� lan DECIDON pri tiu aux alia duba �몮��� ����� ����� �ࠢ� ⮫쪮 lingva demando havas la rajton nur ��� ��������, �� ����ᮢ�⥫�- nia AKADEMIO..." ��� ᮢ�頭�� � �ᥬ ��몮�� ��- ���⮬." [Antauxparolo al la lingvaj respondoj aperintaj en "La revuo" (1910)] => � �ᯥ࠭� ��� �����⮢, => En Esperanto ne estas auxtorita- ������ � ��� ����. tulo malkrom gxia auxtoro. 7 "� �� �⨬ ����� �� �ᥬ��- "Se ni volas havi lingvon tutmon- ��, �� ������ �०�� �ᥣ� �ਢ�- dan, ni devas antaux cxio kutimi ���� ��⠢���� ��� ������ ����� �� meti niajn PERSONAJN gustojn sur la ������ �����." lastan planon." [Pri la vorto "kaj"] "... ������� ������� ���ᠬ ���- "... Egale kiel la sekvado de gus- �� ��� ��樮�����, ��ᯫ���� � toj personaj aux naciaj, estas sen- ���᭮ � ������� ⥮���᪨� frukta kaj dangxera ankaux la sek- �ਭ樯��, � �� �� �⤠� ᥡ� vado de teoriaj principoj, se ni ne ����� � ⮬, ����� �� ��� �����-� demandas nin, kian praktikan signi- �ࠪ��� ���祭��. ������ fon ili havas. La defendantoj de ⠪�� ⥮���᪨� �ਭ樯�� ��� tiaj teoriaj principoj ofte memori- ���������� 㬭���, �����, ����, gas la instruitulon, kiu, vidante �� �� ��� ����⭮� ��� �� ���� ke el la tuta bestaro nenia speco ��� ������� �� ��� ����� 嫥�, da bestoj mangxas bakitan panon, ������ ������ �����祭��, �� venis al la logika konvinko, ke gxi �� ���� �।�� � �������, � ne estas sana kaj bongusta, kaj ko- ��稭��� ������� ������� �ࠢ�� � mencis sin nutradi je kampaj herboj ���� ��ᮬ." kaj kruda viando." [Pri la regulo de la akcento] "� ⮩ �� ����� ���, � ����� � "Tiel same malmulte, kiel per gus- ���ᠬ ������, �� ������ ⠪�� - toj PERSONAJ, ni devas nin ankaux ������ � ���� �।�������� ���ᠬ gvidi en niaj proponoj per gustoj ������������, � �� �।������� NACIAJ, se la proponoj havas nenian �� ����� ���� 楫� ��� ⮫쪮 ���- alian celon ol nur flati nelerte ��� 㣮���� ⮩ ��� ���� ��樨..." tiun aux alian nacion..." "... �� ������� �� ������ ��� �� "... ni neniam devas obei la sen- ������ ��ᯮ碥���� ���⥩ � ��- fondajn gustojn kaj la simplan van- �⮬� ����� �����-���� �⤥��- tecon de ia aparta nacio, cxar tiam �� ��樨, ��⮬� �� ⠪ �� �ਭ�- ni malutilon alportus al nia afero ᥬ � ��� ���� �।� �����, � ��- grandan kaj utilon ni alportus al ��� �� �ਭ��� ������ �������." neniu nenian." [Sxangxoj] => � �ᯥ࠭� ��� ���� ��ᯮ����- => En Esperanto ne estas spaco por �, ���㬠��� 㡥������, ���- senutilaj, tropensitaj konvinkoj, ��, ����⨪�, 䠭�⨧��. kapricoj, politiko, fanatikismo. 8 "... ���쬠 ����⥫쭮, �⮡� �� �� "... estas tre dezirinde, ke ni ne �������� ��㤭�� ��ॢ����, � ����- evitu malfacilajn tradukojn, sed ���, ��᪨���� �� � �८��������, kontrauxe, ke ni ilin sercxu kaj ����� ⮫쪮 ⠪�� ��ࠧ�� ��� venku, cxar nur tiamaniere nia lin- �� �⠭�� ࠧࠡ�⠭�� � ������ gvo plene ellaborigxos... tiajn es- ���... ��ࠦ����, ����� ������ primojn, kiujn cxiu lingvo nepre ��易⥫쭮 ����� �� ��, �� devas posedi, ni devas peni en tiu ������ ������� ⥬ ��� ��� ᯮ�- aux alia maniero nepre traduki, sed ��� ���६���� ��ॢ���, � �� ��- ne simple eviti ilin, pro timo, ke �� �������� �� �� ���ᥭ��, �� nia esprimo eble ne placxos al la ��� �� ����� �� ���ࠢ����� �- legantoj aux ne cxiuj gxin tuj bone �⥫� ��� ��������� �� ������� ��- komprenos. Unu el la plej cxefaj ����. ���� �� ��ࢮ��।��� ����� taskoj de niaj verkistoj devas esti ���� ��� ������ ���������� � la ellaborado de la lingvo; tial, ��ࠡ�⪥ �몠; ���⮬�, � ��- se ia esprimo, kiun ne cxiuj tuj ���-���� ��ࠦ����, ᯮᮡ��� �맢- komprenas (ekzemple "elrigardi", ��� ��㤭��� � ���������� (���ਬ- "subacxeti" k.t.p.), sxajnas al ili ��, "elrigardi", "subacxeti" � �. nebona, ili devas peni anstatauxigi �.), �।�⠢����� �� ���娬, ��� gxin per esprimo pli bona; sed se ������ ��������� �������� ��� ��- ili, por ne malbeligi sian stilon, ࠦ����� ����� 㤠��; �� � simple evitos tiajn frazojn, ili ���, ���� ࠤ� ����� �⨫�, ����- faros al nia lingvo tre malbonan ��� �ࠧ� ���� �모���, ��� ��- servon." �㦠� ��襬� ��� ������ �㦡�." [Pri la stilo en miaj lastaj verkoj] => ����� �ᯥ࠭� ��� �몠 ��- => Esperanta lingva simpleco tute ��� �� ����砥�, �� ��� �� �� ne signifas, ke gxia parolo cxiam �ᥣ�� ������ ��६����� ���� ��- devas celi esti simpligita, unuebe- ��, ������������, ���� ��- na, igita sen semantikaj nuancoj, ��� ��⥭���, ���� ��������- komplikaj konstrukciajxoj kaj komp- �� � �ᥬ ����⭮�. ������ ���- renebla por cxiuj. Serioza traduka- ��� �� �ᯥ࠭� ������ ��६����� jxo en Esperanton devas celi kon- ��࠭��� �� ���� ��⠫� ��- servigi cxiuj semantikajn detalojn ������, � �� ����뢠�� �� � 㣮�� de la originalo, sed ne forjxeti ����� ���������. gxijn, cedante simplan kompreneble- con. 9 "��� �뫮 ᪠����, �᭮�� ��襣� "Mi diris, ke la fundamento de nia �몠 ������ ��⠢����� ��������� lingvo devas esti absolute netu- ���ਪ�᭮������, ���� � ��� ��- sxebla, se ecx sxajnus al ni, ke �����, �� �� ��� ���� �㭪� �- tiu aux alia punkto estas sendube ���� ��ᮬ����� �訡���. �� ��- erara. Tio cxi povus naski la pen- ��� ��த��� �।�⠢�����, ��� son, ke nia lingvo restos cxiam ri- ��� �� ���ᥣ�� ��⠭���� ���� gida kaj neniam disvolvigxos... Ho, � ������� �� �㤥� ࠧ��������... ne! Malgraux la severa netusxebleco �, ���! ��ᬮ��� �� ��ண�� ����- de la fundamento, nia lingvo havos ��᭮�������� �᭮��, ��� �� ���- la plenan eblon ne sole konstante �� �� ���������� �� ⮫쪮 ����- ricxigxadi, sed ecx konstate plibo- ﭭ� ����������, �� � ����ﭭ� nigxadi kaj perfektigxadi... Ricxi- �������� � ᮢ��襭�⢮������... gadi la lingvon per novaj vortoj �������� �� ���묨 ���� ����� oni povas jam nun... sed tiuj cxi ��אַ ᥩ��... ⮫쪮 �� �� vortoj devas esti nur rekomendataj, ���� ����⢮���� ��� ४������- ne altrudataj..." ��, ����易⥫��..." [Fundamento de Esperanto, Antauxparolo] => � "Universala Vortaro" �� "Fund- => En "Universala Vortaro" de "Fun- amento" ���� �� ��।�� ��㤠- damento" estas iom certe malbonaj ��� �. �� �ਭ樯 ���ਪ�᭮��- vortoj. Sed la principo de "Funda- ����� "Fundamento" ���� �� ����- menta" nesxangxebleco tute ne ega- 砥�, �� �� ��������� ���������� las, ke cxi tio ne eblas esti ko- ��ࠢ���. ����, ��㤠�� ��� rektigita. Simple, por malbonaj �� "Fundamento" �㦭� ४���������� "Fundamentaj" vortoj oni rekomendu ����ୠ⨢�, ����� � �६���� alternativoj, kiuj dum tempo el- ������ ��, �ॢ�⨢ � ��堨���. pusxos gxijn, konvertinte al arka- ismoj.